Ratownik medyczny – Zawód, Kompetencje. Co zrobić by nim zostać i zawitać w naszej medycznej drużynie?

Pojęcie Ratownika Medycznego – co się pod tym kryje?

Ratownik medyczny to przede wszystkim osoba, która wykonuje zawód medyczny, posiada ogólną wiedzę i umiejętności, a także uprawnienia do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakładach opieki zdrowotnej, czy stacjach pogotowia ratunkowego w szczególności w sytuacji nagłego zagrożenia życia lub zdrowia poszkodowanego.

Ratownikowi medycznemu przysługuje samodzielne podejmowanie działań oraz czynności medycznych zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i podać samodzielnie leki silnie działające bez zlecenia lekarza.
Podczas udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu ratownictwa medycznego korzysta on z pełnej ochrony prawnej zgodnie z przepisami Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Jak nim zostać?

Każdy Ratownik Medyczny musi mieć rozległą wiedzę z zakresu różnorodnych nauk medycznych.
Zadaniem Ratownika jest najszybciej jak to możliwe postawienie wstępnej diagnozy oraz podjęcie odpowiednich kroków z zakresu udzielania pierwszej pomocy medycznej.

W Polsce tytuł zawodowy RATOWNIKA MEDYCZNEGO i wszelkie uprawnienia uzyskuje się po ukończeniu 3-letnich studiów licencjackich na uczelni o profilu medycznym.

Absolwent Szkoły Wyższej ma obowiązek podejścia do Państwowego Egzaminu z Ratownictwa Medycznego (PERM), który umożliwia uzyskanie prawa wykonywania zawodu.

Zawód ratownika medycznego w Polsce jest zawodem samodzielnym i prawnie regulowanym.
Zawód ten wymaga obszernej i interdyscyplinarnej wiedzy medycznej kandydatów oraz sporych umiejętności praktycznych, ze względu na specyfikę i stany kliniczne, z którymi w dniu codziennym spotykają się ratownicy medyczni. Atutem jest nie tylko język polski, ale i znajomość różnych języków obcych, dzięki czemu wykonywanie zabiegów medycznych względem obcokrajowca staje się wygodą, opanowaniem sytuacji i spokojem w relacji pacjent / ratownik na stanowisku pracy.

Odporność na stres i cierpienie, podejmowane działania, doświadczenie, czy też trzeźwość umysłu w sytuacjach krytycznych to cenne atrybuty w sytuacji nagłego zagrożenia.

Kadra Ratowników medycznych zobowiązany jest do stałego doskonalenia zawodowego, własnego rozwoju, dojrzałości i poszerzania wiedzy.

Doskonalenie to realizowane jest w czasie pięciu okresów edukacyjnych. Obejmuje kursy doskonalące, dokształcające, seminaria i szeroko pojęte samokształcenie.

Zawód Ratownika Medycznego funkcjonuje w myśl Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym z dnia 8 września 2006 roku.

Ratownik medyczny, który posiada tytuł licencjata ratownictwa medycznego i ukończył program studiów trwający 3 lata, może podjąć studia zakresu II stopnia (magisterskie) oraz studia III stopnia (doktoranckie).

Jakie czynności może podjąć samodzielnie Ratownik Medyczny?

Wszystkie wymienione poniżej czynności, mogą być podejmowane samodzielnie przez ratownika medycznego są to m.in.:

• Ocena stanu ogólnego danego pacjenta, odpowiednie kliniczne badanie podmiotowe i przedmiotowe.
• Ułożenie pacjenta w pozycji właściwej, odpowiedniej do stanu pacjenta lub odniesionych przez niego obrażeń.
• Podjęcie odpowiednich medycznych czynności ratunkowych oraz prowadzenie podstawowej / zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.
• Bezprzyrządowe przywracanie oddechu.
• Przyrządowe przywrócenie i zabezpieczanie drożności dróg oddechowych z zastosowaniem:
  • rurki ustno-gardłowej;
  • rurki nosowo-gardłowej;
  • przyrządów nagłośniowych takich jak maska krtaniowa, rurka krtaniowa;
  • konikopunkcji.
• Odsysanie dróg oddechowych (metoda otwarta i zamknięta).
• Podjęcie czynnej tlenoterapii, wspomaganego oddechu lub sztucznej wentylacji płuc metodami bez przyrządowymi i przyrządowymi, z użyciem dostępu do tlenu lub powietrza, w tym użycie respiratora.
• Wykonanie intubacji dotchawiczej, prowadzenie wentylacji przy nagłym zatrzymaniu krążenia  w celu ratowania zdrowia i życia pacjenta. 
• Wykonanie defibrylacji manualnej na podstawie EKG czy zapisu dostępnego kardiomonitora.
• Wykonanie defibrylacji zautomatyzowanej przy użyciu sprzętu. 
• Wykonanie elektrostymulacji serca w bradyarytmii, w przypadku wszystkich pacjentów niestabilnych hemodynamicznie. 
• Wykonanie elektrokardiogramu i ocena zapisu.
• Monitorowanie czynności układu oddechowego, krążenia
• Wykonanie kaniulacji (założenia wenflonu) naczyń obwodowych oraz/i żyły szyjnej zewnętrznej.
• Wykonanie dojścia doszpikowego jeśli zachodzi takowa potrzeba.
• Podawanie leków drogą dożylną (i.v.), domięśniową (i.m.),  podskórną (s.c.), śródskórną (i.c.), doustną (p.o.), podjęzykową (s.l.), dopoliczkową, wziewną, dotchawiczą, doodbytniczą, doszpikową.
• Odbarczanie odmy prężnej poprzez nakłucie jamy opłucnowej.
• Oznaczanie parametrów krytycznych z użyciem sprzętu.
• Opatrywanie wszelkich ran.
• Tamowanie krwawień pochodzących z zewnątrz.
• Unieruchomienie i zabezpieczenie złamań, zwichnięć i skręceń.
• Unieruchomienie kręgosłupa z uwzględnieniem szczególnym odcinka szyjnego.
• Przyjęcie porodu oraz opieka medyczna zarówno nad noworodkiem jak i położnicą.
• Wykonywanie segregacji medycznej ( tzw. triage) pierwotny i wtórny.
• Pełne przygotowanie pacjenta do transportu lądowego, powietrznego, a także opieka medyczna podczas całości trwania transportu.
• Wykonanie pomiaru temperatury.
• Cewnikowanie pęcherza moczowego ze wskazań.
• Założenie sondy żołądkowej oraz płukanie żołądka.
• Podanie leków z grupy podawanych samodzielnie lub leków na zlecenie lekarza.

Czy można być ratownikiem medycznym bez matury i czy jest to w ogóle możliwe?

Zgodnie z przepisami prawa i wedle ustaw wykonywanie zawodu RATOWNIKA MEDYCZNEGO nie jest możliwe bez otrzymania świadectwa dojrzałości  (matury) i odbycia programu studiów kierunkowych trwających 3 lata. W przeszłości droga rozwojowa w wiedzę i umiejętności do zawodu ratownika medycznego była łatwiejsza. Wtedy to też wystarczyło ukończyć jedynie 2-letnią szkołę policealną. Poprzez zmiany, które nastąpiły w 2013 roku każdy, kto zastanawia się nad byciem ratownikiem medycznym, należy ukończyć studia i zdobyć dyplom licencjata na danej uczelni.

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PRZEZ WAS PYTANIA:

W jaki sposób zostać ratownikiem medycznym?

Należy przede wszystkim ukończyć studia na kierunku ratownictwo medyczne. Zatrudnienie w branży medycznej możliwe jest po ukończeniu uczelni, której czas trwania to 3 lata a ukończony kierunek tytułowany jest licencjatem. Program kierunku studiów na Ratownika Medycznego oparty jest na wzorcach międzynarodowych oraz wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji i obejmuje praktyki zawodowe niezbędne do dalszej pracy.

Absolwent kierunku Ratownictwo medyczne posiada szeroką wiedzę w różnych dziedzinach. Podstawy anatomii, biologii, patofizjologii, fizjologii, a także psychologii, farmakologii i toksykologii. Każda osoba, która kończy studia ratownicze potrafi udzielać pierwszej pomocy, oraz reagować szybko w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia u dorosłych i dzieci. Rozpoczynając studia, kandydaci muszą przejść szczegółowe badania, by wykluczyć ewentualne choroby czy ograniczenia, uniemożliwiające zatrudnienia w medycznym zawodzie. Po ukończonych studiach absolwenci i już Ratownicy Medyczni mogą starać się o pracę do pogotowia ratunkowego bądź inne oddziały, by pomagać ludziom i ratować ich życie.

Co można robić po ratownictwie medycznym?

Doświadczony i w pełni kompetentny ratownik medyczny wydaje się być bardzo wszechstronny na obszarze medycznym. Poza typowym pracującym na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych czy Transporcie Ratownikiem, zdaje się być idealnym kandydatem na instruktora pierwszej pomocy. Jako medyczny dzieląc się nabytą wiedzą na wysokim poziomie, wszelkimi umiejętnościami, cennymi wskazówkami, które mogą okazać się kluczowe w pracy w krytycznej sytuacji, rozszerza on swoje możliwości, wiedzę i umiejętności w pracy oraz we własnym rozwoju.

Jakie kwalifikacje ma Ratownik Medyczny? 

Według Dziennika Ustaw i ukończonych studiów trwających 3 lata obejmujących szeroki program studiów na kierunku Ratownika Medycznego osoba ta ma kwalifikacje i uprawnienia do udzielania świadczeń diagnostycznych, leczniczych, zapobiegawczych oraz profilaktycznych. Tyczy się to w szczególności sytuacji ostrych stanów zagrożenia życia lub zdrowia osoby w każdym wieku, niezależnie od płci.

Jakie Ustawy regulują zawód Ratownika Medycznego? 

Ustawy regulujące zawód Ratownika Medycznego:

• Dz. U. 2006 Nr 191 poz. 1410 – Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym 
• Dz.U. 2022 poz. 863 – Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego
• Dz.U. 2020 poz. 2110 – Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego
• Dz.U. 2019 poz. 2478 – Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego.

Jakie Prawa posiada Ratownik Medyczny w czasie wykonywanej pracy?

Ratownik medyczny pogotowia ratunkowego ma przede wszystkim prawo wglądu do dokumentacji medycznej poszkodowanego, jego dokumentów oraz uzyskania od lekarza, felczera, pielęgniarki / położnej informacji o jego stanie zdrowia, wstępnym rozpoznaniu, wszelkich proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych, czy zapobiegawczych, które dają się przewidzieć w następstwie podejmowanych zabiegów medycznych niezbędnych do udzielanych świadczeń zdrowotnych.

Czy praca Ratownika Medycznego jest misją? 

Ogromna satysfakcja z pracy i możliwość pomocy innym – TO PRIORYTET, KTÓRY TOWARZYSZY KAŻDEMU Z NASZYCH PRACOWNIKÓW!  Osoby pracujące w tym fachu nie zależnie od czasu czas trwania dyżuru ratują życie i zdrowie innych. Są oni swego rodzaju bohaterami czy to na oddziałach ratunkowych czy na szpitalnych oddziałach, nie tylko dla siebie ale dla tych, w przypadku którym ta pomoc jest najbardziej potrzebna. Pomaganie innym pozwala na poczucie dobrze spełnionego obowiązku oraz samorealizację wykonanego zadania na wysokim poziomie. Osoby posiadające zawód ratownika medycznego czują się bezpieczne niezależnie od zaistniałej sytuacji.