Pozycja bezpieczna – jak ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej?

W sytuacji niedrożności dróg oddechowych poszkodowanego oddychającego samodzielnie jego życie może być zagrożone przez zapadający się język, ślinę, wymiociny czy krew. Jednym z najważniejszych zadań, które wykonuje ratownik medyczny jest prawidłowe ułożenie w pozycji bezpiecznej, lub inaczej zwanej pozycji bocznej ustalonej. 

Pozycja boczna ustalona zabezpiecza m.in. przed zapadającym się językiem, zmniejsza ryzyka zakrztuszenia treścią pokarmową podczas wymiotów, a co najważniejsze zapewnia stabilne i wygodne ułożenie całego ciała poszkodowanego. Podczas zastosowania pozycji bezpiecznej mamy łatwą kontrolę nad oddechem osoby leżącej podczas, gdy jest zablokowany przepływ powietrza. Pozycja ta powinna być stabilna, powinna zapewniać swobodny dostęp z możliwym odgięciem głowy i nie być wynikiem ucisku na klatkę piersiową, by wykluczyć niedrożność dróg oddechowych. 

Kiedy nie należy stosować pozycji bocznej ustalonej?

Ułożenie w pozycji bocznej bezpiecznej wykonuje się z reguły u osób nieprzytomnych, których krążenie krwi i oddychanie jest zachowane. Istnieją sytuacje, w których bezwzględnie zabrania się zmiany ułożenia poszkodowanego! W takim wypadku osoba poszkodowana zostaje w tzw. pozycji zastanej.

Zwykle nie przesuwa się chorego, który spadł z wysokości lub brał udział w wypadku komunikacyjnym.

Ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej jest zabronione przy stwierdzeniu całkowitego braku oddechu i krążenia. W takim wypadku konieczne jest wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO). Po wykonaniu czynności reanimacyjnych i pewności, że pacjentowi został przywrócony oddech, można bezpiecznie ułożyć go na boku.

PAMIĘTAJMY, że w pozycji bocznej bezpiecznej układamy także poszkodowanego, u którego należy zaprzestać wykonywania resuscytacji. 

Kiedy możemy przerwać RKO – tylko i wyłącznie w momencie gdy poszkodowany odzyska oddech i powróci krążenie! Należy przy tym równocześnie kontrolować czynności życiowe poszkodowanego, a w razie ponownego zaniknięcia natychmiast przejść do algorytmu ABC.

PRZECIWWSKAZANIEM do zastosowania pozycji bocznej są:

– wszelkie manewry przy urazach kręgosłupa, przerwaniu rdzenia kręgowego bądź urazach kości czaszki,

– urazy klatki piersiowej, urazy w obrębie brzucha,

– złamania kończyn dolnych/górnych, złamania kości miednicy.

Pozycja bezpieczna a ciąża – czy może zostać zastosowana?

Pierwsza pomoc w pozycji bezpiecznej jest jak najbardziej odpowiednia dla kobiet w ciąży i w żaden sposób nie grozi pogorszeniem stanu zdrowia. Należy pamiętać, by kobietę ciężarną zawsze układać na lewym boku unikając w ten sposób zespołu aortalno-żylnego. W przeciwnym wypadku może dojść do problemów krążeniowych w aorcie brzusznej i żyle głównej dolnej ze względu na duży nacisk, jaki wywiera płód!

Ułożenie człowieka w pozycji bocznej bezpiecznej – pozycja boczna ustalona krok po kroku!

Istnieje wiele sposobów układania poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Każda z nich ma swoje zalety, jednak Europejska Rada Resuscytacji zaleca poniższą technikę!

  1. Poproś o pomoc – jeśli okoliczności wskazują na jakikolwiek uraz wezwij pogotowie ratunkowe (112/ 999)
  2. Upewnij się czy w jamie ustnej poszkodowanego nie ma ciał obcych. Jeśli jest konieczność usunięcia czegoś z jamy ustnej, kciuk i palec wskazujący oprzyj na policzkach i spróbój je złączyć. Manewr ten spowoduje odsunięcie żuchwy od górnej szczęki, a co za tym idzie duży dostęp do jamy ustnej. Dzięki temu w razie wystąpienia szczękościsku poszkodowany nie ugryzie Nas tylko siebie w wewnętrzną część policzka.
  3. Udrożnij górne drogi oddechowe – podstawowa czynność, bez której nie możemy zostawić poszkodowanego.
  4. Zabezpiecz krwotok. Poszkodowany, którego musisz zostawić nie może krwawić! Niezabezpieczone rany i ubywająca z organizmu krew, może być przyczyną wystąpienia wstrząsu, a w następstwie śmierci.
  5. Ułóż poszkodowanego w bezpiecznym miejscu, w którym się znajduje. W warunkach szczególnych jak np. błoto, zagrożenie wybuchem, należy poszkodowanego w miarę możliwości przenieść w miejsce bezpieczne.
  6. Jeżeli poszkodowany ma okulary- zdejmij je. Dzięki temu eliminujesz niebezpieczeństwo uszkodzenia twarzy, a przede wszystkim oczu.
  7. Ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:
    Gdy poszkodowany jest przytomny: pozostaw go w zastanej pozycji, oceń rozmiar i charakter urazu, nadzoruj jego stan i wezwij pomoc 112 / 999
    Gdy poszkodowany jest nieprzytomny: głośno wołaj o pomoc!
  • Ułóż poszkodowanego na plecach udrażniając tym samym drogi oddechowe przez odchylenie głowy i uniesienie żuchwy. Gdy poszkodowany leży obserwuj czy klatka piersiowa i brzuch unosi się, poczuj przepływ powietrza, sprawdzaj czy poszkodowany oddycha.
  • Uklęknij przy poszkodowanym na wysokości jego klatki piersiowej i wyprostuj mu obie nogi. Rękę bliższą Tobie ułóż w kąt prosty w stosunku do ciała i zegnij ją w stawie łokciowym, by dłoń była skierowana ku górze. Dalszą rękę połóż w poprzek klatki piersiowej i stronę grzbietową przytrzymaj przy policzku
  • Swoją ręką złap dalszą kończynę dalszą powyżej kolana i pociągnij do góry nie odrywając stopy od podłoża. Podtrzymuj dłoń dociśniętą do policzka, a kończynę pociągnij tak, by poszkodowany obrócił się na bok w Twoim kierunku.
  • Ułóż kończynę poszkodowanego tak, by stawie kolanowym i stawie biodrowym stworzył kąt prosty, odegnij głowę do tyłu i upewnij się czy drogi oddechowe są drożne. Rękę poszkodowanego umieść pod policzkiem, by głowa była w odgięciu.
  • WEZWIJ POMOC i regularnie sprawdzaj oddech!!!

Zalecane środki ostrożności podczas ułożenia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej – ważne wnioski!

  • poszkodowanego z podejrzeniem urazu kręgosłupa odcinka szyjnego ułóż w pozycji bezpiecznej , gdy ma problemy z oddychaniem, lub w ustach widoczna jest krew, ślina lub wymiociny – w każdym przypadku postępuj ostrożnie!
  • w przypadku kobiety ciężarnej zaleca się jej ułożenie na lewym boku
  • zaleca się kontrolę otoczenia i usunięcie przedmiotów wokół poszkodowanego np. szkła

Jeżeli pacjent ma złamaną rękę staraj się położyć go na “zdrowej” stronie bezpiecznej.

Interesuje Cię kurs pierwszej pomocy ? Chcesz zdobyć dokument potwierdzający Twoją wiedzę i umiejętności nabyte w tym temacie?

Tego rodzaju dokument jest potwierdzeniem posiadania zdobytej wiedzy przydatnej w miejscu zatrudnienia, podczas pracy z dziećmi, osobami starszymi, czy też w innych miejscach, gdzie wdrażane są najwyższe standardy bezpieczeństwa!

Serdecznie zapraszamy !