W jaki sposób należy wykonać Chwyt Heimlicha? Czy potrafimy zadziałać w przypadku zadławienia?

Umiejętność udzielania pierwszej pomocy jest jedną z najbardziej podstawowych kwestii, którą każdy z Nas powinien móc się pochwalić. Sytuacje wymagające użycia wszelkich technik ratowania ludzkiego życia najczęściej zdarzają się w najmniej oczekiwanym momencie. Bardzo często odbywane przez Nas szkolenia z tego zakresu przeprowadzane są w szkołach i zakładach pracy, jednak nie trwają wystarczająco długo, by można było omówić na nich wszystkie ważne tematy i wszystkie możliwe sytuacje, w których osoba poszkodowana może potrzebować pierwszej pomocy. Warto zatem od czasu do czasu przypomnieć sobie podstawowe techniki udzielania pierwszej pomocy przy zadławieniach, a przy okazji poćwiczyć chwyt Heimlicha.

Rękoczyn Heimlicha (zwany także chwytem) jest to swego rodzaju technika pomocy wykonywana głównie w przypadku zadławienia. Polega ona na wywarciu dużego nacisku na przeponę poszkodowanego (poprzez zwiększenie ciśnienia w klatce piersiowej), w celu sprężenia powietrza w drogach oddechowych i efektywnego usunięcia ciała obcego znajdującego się w tchawicy. Manewr Heimlicha może prowadzić do uszkodzenia trzewi jamy brzusznej, stąd ma zastosowanie zwykle tylko wtedy, gdy inne potencjalne metody zawodzą (np. opukiwanie po plecach).

Chwyt Heimlicha powinien być znany każdemu z Nas! W przypadku silnego zadławienia, bez podjęcia pomocy i bez żadnych działań w kierunku poszkodowanego, może doprowadzić do śmierci w ciągu kilku minut.

Prawidłowo wykonany chwyt Heimlicha zdecydowanie zmniejsza ryzyko utraty życia w tego typu sytuacji.

Chwyt Heimlicha – krok po kroku!

Podczas wykonywania chwytu Heimlicha jak już wyżej wspomnieliśmy, istnieje duże ryzyko uszkodzenia trzewi jamy brzusznej. Jeżeli poszkodowany jest przytomny, warto zachęcać go do kaszlu w pozycji pochylonej do przodu. Następnie energicznie zadławioną osobę należy poklepać po plecach – nie wolno wykonać tego, gdy poszkodowany jest w pozycji wyprostowanej.

W przypadku osoby nieprzytomnej, gdy wybrana przez nas droga pomocy nie przynosi zamierzonego efektu przechodzimy do manewru Heimlicha!

Co należy zrobić?

1. Stań za poszkodowanym i obejmij rękami jego tułów na wysokości nadbrzusza.
2. Pochyl poszkodowanego zadławionego do przodu, by ciało obce mogło bez problemu wydostać się na zewnątrz z układu oddechowego.
3. Zaciśnij jedną rękę w pięść i przyłóż w miejscu między pępkiem, a wyrostkiem mieczykowatym mostka.
4. Drugą ręką chwyć pięść i szybkim energicznym ruchem wgnieć ją jednocześnie do siebie i do góry.
5. Jeśli wykonany przez Nas Chwyt Heimlicha nie przynosi efektów za pierwszym razem, można powtarzać do 4-5 prób, przy czym każdy następny ucisk powinien stanowić osobny ruch.

Czy manewr można wykonać samodzielnie?

Jeżeli mamy zadławienie i nie mamy żadnej możliwości pomocy dodatkowej osoby możemy wykonać chwyt Heimlicha na samym sobie. W tym celu przykładamy swoją pięść nad pępek, chwytamy pięść drugą ręką, opieramy się na oparciu twardej powierzchni (np. krzesła), a następnie wykonujemy jednoczesne pchnięcie do środka i do góry.

Rękoczyn Heimlicha – jakie ma zastosowanie u dzieci?

Do zadławienia bardzo często dochodzi u niemowlęcia, gdyż średnica dróg oddechowych u rocznego dziecka wynosi 7 mm. U dzieci mających mniej niż 12 miesięcy nie stosuje się Chwytu Heimlicha. Jak należy postępować? Dziecko kładziemy na kolanach twarzą skierowaną do dołu, tak by głowa dziecka znajdowała się poniżej tułowia. Uderzamy pięć razy przegubem ręki pomiędzy jego łopatkami. Jeżeli nadal nie podejmuje samodzielnie oddechu i nie odzyskuje przytomności, odwracamy go na plecy i z pomocą dwóch Naszych palców wykonujemy 5 energicznych ucisków na wysokości mostka. Czynności te powtarzamy do momentu przywrócenia oddechu! Jeżeli niemowlę nie odzyskuje przytomności konieczne jest niezwłoczne wezwanie pomocy (999 lub 112) oraz rozpoczęcie resuscytacji.

Rękoczyn Heimlicha – jakie są bezwzględne przeciwwskazania?

Rękoczynu Heimlicha nie wykonujemy:

• u dzieci poniżej 1 roku życia,
• u kobiet w ciąży i osób otyłych (w przypadku ciężarnych uciskamy klatkę piersiową).

Rękoczynu Heimlicha nie wykonujemy również u osób nieprzytomnych! Osobę, która dławi się i traci przytomność, układamy na twardej powierzchni, wzywamy pomoc i do czasu przyjazdu karetki wykonujemy RKO.